Aktualitet Bota

Vdekja e Kadaresë në vëmendjen e medias botërore!

Vdekja e shkrimtarit më të madh shqiptar të të gjitha kohërave, Ismail Kadare, ka tërhequr vëmendjen e medias ndërkombëtare:

Associated Press

Romancieri i njohur shqiptar, Ismail Kadare vdiq pasi u dërgua me urgjencë në një spital në Tiranë. Ai ishte 88 vjeç. Kadareja është përmendur prej kohësh  si një pretendent i mundshëm për çmimin Nobel për Letërsinë.

France24

Nëpërmjet përhapjes epike të romaneve si “Prilli i thyer” dhe “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, Ismail Kadare përdori metaforën dhe sarkazmën e qetë për të kronizuar fatin grotesk të vendit dhe popullit të tij nën pushtetin e diktatorit komunist paranojak Enver Hoxha.

Pavarësisht se u cilësua si tradhtar nga udhëheqësit komunistë të Shqipërisë kur ai dezertoi në Francë në vitin 1990, Kadare u akuzua nga disa se gëzonte një pozicion të privilegjuar nën regjimin e Hoxhës, i cili e shkëputi vendin ballkanik nga pjesa tjetër e botës.

Ishte një akuzë që ai e hodhi poshtë me ironi.

“Kundër kujt më mbronte Enver Hoxha? Kundër Enver Hoxhës?”, i tha Kadare AFP-së në vitin 2016.

ANSA

Shkrimtari i njohur shqiptar, Ismail Kadare sot ndërroi jetë nga një atak në zemër. Ai ishte 88 vjeç. Lajmi u konfirmua për AFP-në nga botuesi i tij dhe një spital në Tiranë. Mjekët u përpoqën ta risillnin në jetë shkrimtarin, por ai u deklarua i vdekur në orën 08:40. Botuesi Bujar Hudhri konfirmoi vdekjen e Kadaresë.

AFP

Etnograf sarkastik, romancier duke alternuar groteskun dhe epikën, Ismail Kadare eksploroi mitet dhe historinë e vendit të tij, për të zbërthyer mekanizmat e një të keqeje universale, totalitarizmit. Shqipëria jetoi për dekada nën diktaturën e Enver Hoxhës, një nga më të mbyllurat në botë.

“Ferri komunist, si çdo ferr tjetër, është mbytës”, i tha shkrimtari AFP-së, në një nga intervistat e tij të fundit, në tetor. Por në letërsi, ajo shndërrohet në një forcë jete, një forcë që të ndihmon të mbijetosh, të mundësh diktaturën kokë më kokë. Letërsia më dha gjithçka që kam sot, ishte kuptimi i jetës sime, më dha kurajën për të rezistuar, lumturinë, shpresën për të kapërcyer gjithçka”.

Naftemporiki.gr

Me veprën e tij, e cila ka shënuar rekord përkthimesh (në më shumë se 45 gjuhë të huaja), ai bëri të njohur në botë Shqipërinë, me historinë dhe kulturën e saj shekullore.

Rrugën e krijimit letrar e nisi si poet në vitet e gjimnazit, por u bë i njohur sidomos me vëllimin “Shekulli im” (1961), i cili u pasua nga vëllime të tjera me poezi. Në fushën e prozës, Ismail Kadare ka punuar me tregime, tregime dhe novela.

Një nga krijimet më të shquara të Ismail Kadaresë dhe të gjithë letërsisë shqipe është romani “Pallati i ëndrrave” (1981). Ai është shkrimtari më i njohur shqiptar në botë.

The Guardian

Duke shkruar nën hijen e diktatorit shqiptar Enver Hoxha, Kadare shqyrtoi shoqërinë bashkëkohore përmes alegorisë dhe mitit në romane, përfshirë “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, “Kështjella” dhe “Nëpunësi i pallatit të ëndrrave”.

Pasi u arratis në Paris vetëm disa muaj para rënies së qeverisë komuniste të Shqipërisë, në vitin 1990, reputacioni i tij vazhdoi të rritej ndërsa ai vazhdonte të kthehej në rajon me letërsinë e tij.

I përkthyer në më shumë se 40 gjuhë, ai fitoi një sërë çmimesh duke përfshirë çmimin “Man Booker International”.