Aftësitë njohëse të qenve u testuan së fundmi nga shkencëtarët në Universitetin e Helsinkit, ku më shumë se 1000 qen në 13 raca kaluan nëpër 10 teste. Ndërsa raca Collie ishte ndër të parat për sa i përket aftësive sociale, labradorët ishin në fund.
Hulumtimi është kryer nga marsi i vitit 2016 deri në shkurt 2022 dhe rezultatet janë publikuar në ‘Scientific Reports’. Me kalimin e viteve, shkencëtarët ishin në shoqërinë e qenve të moshës një deri në tetë vjeç, të cilëve iu nënshtrua një testi të quajtur smartDOG. Testi prej dhjetë pjesësh testoi kujtesën afatshkurtër të qenve, arsyetimin logjik, aftësitë sociale, nivelin e aktivitetit dhe kërkimin.
Në një test, shqyrtohet kuptimi i gjesteve të njeriut drejt një tasi me ushqim, për të vlerësuar nëse qeni reagon vetëm ndaj shikimit apo nëse ka nevojë edhe për një urdhër verbal. Në testim kaluan 13 raca qensh, me rreth 40 prej tyre nga secila racë. Edhe pse në kujtesën afatshkurtër nuk u vërejtën dallime të mëdha midis racave, dallimet më të mëdha u vunë re në kontrollin e reagimeve impulsive, lundrimit hapësinor dhe reagimeve sociale.
Qentë Collie, i zgjidhën testet me rezultatet më të mira, ndërsa Labradorët, një nga racat më të njohura, kishin ende disa vështirësi. Nuk është e sigurt se sa e besueshme është kjo metodë testimi, sepse qentë kanë prejardhje të ndryshme jetësore dhe nivele të ndryshme stërvitore, por sipas shkencëtarëve finlandez, është një nga testet më gjithëpërfshirëse të inteligjencës së qenve të mbajtur ndonjëherë.
Rikujtojmë se, Retrieverët kanë qenë prej kohësh një racë e preferuar e qenve, veçanërisht në familjet me fëmijë. Por, tashmë për herë të parë në 31 vjet, Amerika ka një qen të ri të preferuar.
Për herë të parë në 31 vjet, Labrador Retriever është rrëzuar nga froni si raca më e njohur e qenve në SHBA, sipas statistikave të regjistrimit të Klubit Amerikan të Kennelit për vitin 2022. Në vend të tij qëndron Bulldogu francez. Bulldogu francez është ngjitur në mënyrë të qëndrueshme në renditjen e AKC-së gjatë dekadave të fundit, duke zënë vendin e 14-të në 2012. Në vitin 2021, raca mbajti vendin nr. 2, pas laboratorëve të njohur, por përpara Golden Retrievers.