Anija kozmike pa ekuipazh Starship e SpaceX, e zhvilluar për të transportuar astronautë në Hënë dhe më gjerë, ka humbur kontrollin dhe ka shpërthyer, duke dështuar misionin e saj në hapësirë disa minuta pasi u ngrit gjatë provës së saj të dytë këtë të të shtunë.
SpaceX u përpoq sërish të niste Starship, raketën më të fuqishme të ndërtuar në histori, por përforcuesi Super Heavy shpërtheu mbi Gjirin e Meksikës menjëherë pas shkëputjes në ajër. Kompania sqaroi se për shkak të pamundësisë së kthimit të kontrolluar të raketës, u aktivizua sistemi i ndërprerjes së fluturimit, pra vetëshkatërrimit të saj.
“Ne kemi humbur të dhënat nga faza e dytë… mendojmë se mund të kemi humbur fazën e dytë,” tha drejtuesi i transmetimit të drejtpërdrejtë të SpaceX, John Insprucker.
Rreth tetë minuta në misionin e testimit, një pamje e kamerës që gjurmonte përforcuesin Starship tregoi një shpërthim që do të sugjeronte se automjeti kishte dështuar. Nisja ishte përpjekja e dytë për të fluturuar Starship i montuar në majë të përforcuesit të saj të lartë të raketës Super Heavy, pas një përpjekjeje në prill që përfundoi në dështimin e eksplozivit rreth katër minuta pas ngritjes. Lartësia e raketës ishte 148 km.
Sipas SpaceX, ata nuk ishin në gjendje të merrnin të dhëna nga Starship, pasi nuk pritej që të shpërthente përforcuesi Super Heavy. Kompania konfirmoi gjatë transmetimit të drejtpërdrejtë se ishte e detyruar të aktivizonte sistemin e ndërprerjes së fluturimit të Starship, i cili në thelb është një komandë vetëshkatërruese, për të parandaluar devijimin nga kursi të Starshipit.
SpaceX përfundoi transmetimin e drejtpërdrejtë pak më vonë. Vlen të theksohet se, SpaceX nisi me sukses Starship në muajin prill të këtij viti, por raketa shpërtheu në ajër pas pak minutash. Sistemi Starship shkoi shumë më larg se përpjekja e parë e muajit prill, por përfundoi me një tjetër shpërthim.
Objektivi i misionit ishte të nxirrte Starship nga toka në Teksas, për të arritur orbitën e planetit tonë në hapësirë dhe më pas të zhytej nëpër atmosferën e Tokës për një ‘spërkatje’ në brigjet e Hawait. Nisja ishte planifikuar për të premten, por u shty me një ditë për një ndryshim në minutën e fundit të pajisjeve të kontrollit të fluturimit. Ndezja e 33 motorëve Raptor të Starship dërgoi një valë tronditëse në objektet e nisjes Starbase të SpaceX disa momente përpara se sistemi i raketave të fillonte të ngrihej gradualisht në qiellin e mëngjesit, duke pastruar kullën e tij të nisjes në një ngjitje të zhurmshme drejt hapësirës.
Në rreth 70 km në lartësi, sistemi i raketave ekzekutoi manovrën vendimtare për të ndarë dy fazat, me përforcuesin Super Heavy që sipas parashikimeve do të zhytej në ujërat e Gjirit të Meksikës, mirëpo më tej ndodhi ajo që nuk pritej; përforcuesi kryesor Starship shpërtheu në hapësirë.
SpaceX në një postim në platformën e mediave sociale X tha se motorët kryesorë të Starship “morën flakë për disa minuta gjatë rrugës së tyre për në hapësirë”.
“Me një test si ky, suksesi vjen nga ajo që mësojmë dhe testi i sotëm do të na ndihmojë të përmirësojmë besueshmërinë e Starship pasi SpaceX kërkon ta bëjë jetën shumëplanetare,” tha kompania.