Bota

Shkencëtarët paralajmërojnë se shpërthimet vullkanike në Islandë mund të zgjasin për dekada!

Shpërthimet e fundit vullkanike të Islandës mund të zgjasin për dekada apo edhe shekuj, sipas hulumtimit të botuar në revistën Terra Nova. Seria e shpërthimeve filloi në vitin 2021 në gadishullin Reykjanes në pjesën jugperëndimore të ishullit, vetëm 55 kilometra në jugperëndim të kryeqytetit Reykjavík.

Një pjesë e madhe e popullsisë së ishullit të Atlantikut të Veriut jeton në rajonin e prekur. Gjithashtu, ekziston i vetmi aeroport ndërkombëtar dhe disa termocentrale gjeotermale që furnizojnë vendin me ujë të ngrohtë dhe energji elektrike.

Pesë shpërthime të mëdha vullkanike kanë ndodhur vetëm që nga dhjetori i kaluar. Lava u derdh nga të çarat në tokë dhe përfshiu disa shtëpi. Studiuesit analizuan të dhënat e tërmeteve nga tre vitet e fundit dhe krahasuan vetitë kimike dhe fizike të llavës nga vende të ndryshme për të përcaktuar nëse ajo vinte nga e njëjta dhomë magmë nëntokësore.

Ata zbuluan se ishte vërtet magmë me veti të ngjashme petrografike. Kjo tregon për një sistem magmë nëntokësor të lidhur. Bazuar në të dhënat sizmologjike, ata besojnë se bëhet fjalë për një akumulim mesatarisht të madh të magmës në një thellësi prej përafërsisht nëntë deri në 11 kilometra, që është 10 kilometra e gjatë. Ajo u krijua midis 2002 dhe 2020.

Ekipi i studiuesve arriti në përfundimin se seria aktuale e shpërthimeve mund të jetë fillimi i një episodi afatgjatë, por ata nuk mund të parashikojnë se sa do të zgjasë në të vërtetë.

Islanda ndodhet në pikën ku ndahen pllakat tektonike të Amerikës së Veriut dhe Euroazisë. Për shkak të kësaj, shpërthimet vullkanike janë të shpeshta, por shpërthimet vullkanike më afër qendrës së ishullit zakonisht zgjasin për disa ditë ose javë. Nga ana tjetër, shpërthimet e çarjeve mund të zgjasin shumë më gjatë.