Bota Botë e Çuditshme

Shkencëtarët në alarm, Antarktida po bëhet e gjelbër!

Pjesë të Antarktidës po bëhen të gjelbra me një ritëm alarmant pasi rajoni është përfshirë nga ngjarje ekstreme të nxehtësisë, sipas një studimi të ri, duke shkaktuar shqetësime për ndryshimin e peizazhit në këtë kontinent të gjerë. Shkencëtarët përdorën imazhe satelitore dhe të dhëna për të analizuar nivelet e vegjetacionit në Gadishullin Antarktik që është ngrohur shumë më shpejt se mesatarja globale.

Ata zbuluan se jeta e bimëve ishte rritur në këtë mjedis të ashpër më shumë se 10 herë gjatë katër dekadave të fundit, sipas studimit të shkencëtarëve në universitetet e Exeter dhe Hertfordshire në Angli dhe Anketa Britanike e Antarktikut, botuar të premten në revista Nature Geoscience. Bimësia mbulonte rreth 1 kilometër katrorë të Gadishullit Antarktik në vitin 1986, por kishte arritur pothuajse 13 kilometër katror deri në vitin 2021, zbuloi studimi. Shkalla me të cilën rajoni ka qenë duke u gjelbëruar gjatë gati katër dekadave është përshpejtuar gjithashtu, duke u përshpejtuar me më shumë se 30% midis 2016 dhe 2021.

Ndërsa peizazhi është ende pothuajse tërësisht borë, akull dhe shkëmb, kjo zonë e vogël e gjelbër është rritur në mënyrë dramatike që nga mesi i viteve 1980, tha Thomas Roland, një autor studimi dhe shkencëtar mjedisor në Universitetin e Exeter.

Gjetjet tona konfirmojnë se ndikimi i ndryshimeve klimatike antropogjene nuk ka kufi në shtrirjen e tij. Edhe në Gadishullin Antarktik – këtë rajon më ekstrem, të largët dhe të izoluar “të shkretëtirës” – peizazhi po ndryshon dhe këto efekte janë të dukshme nga hapësira.

Antarktida, vendi më i ftohtë në Tokë, kohët e fundit është përfshirë nga ngjarje ekstreme të nxehtësisë. Këtë verë, pjesë të kontinentit përjetuan një valë të nxehti rekord me temperatura që u ngjitën deri në 10 gradë Celsius mbi normalen nga mesi i korrikut. Në mars të vitit 2022, temperaturat në disa pjesë të kontinentit arritën deri në 21 gradë mbi normalen, largimet më ekstreme të temperaturave të regjistruara ndonjëherë në këtë pjesë të planetit.

Ndërsa ndotja nga karburantet vazhdon të ngrohë botën, Antarktida do të vazhdojë të ngrohet dhe ky gjelbërim ka të ngjarë vetëm të përshpejtohet, parashikojnë shkencëtarët. Sa më shumë të gjelbërohet gadishulli, aq më shumë tokë do të formohet dhe aq më shumë gjasa që rajoni të bëhet më i favorshëm për speciet pushtuese, duke kërcënuar potencialisht jetën e egër vendase.