Kur dikush u përpoq – dhe dështoi – të digjte një garazh autobusi në Pragë në fillim të këtij muaji, sulmi i pasuksesshëm i zjarrvënies nuk tërhoqi shumë vëmendje. Derisa, kryeministri çek Petr Fiala zbuloi se ishte “shumë e mundshme” që Moska qëndronte pas saj.
Akuza nxiti alarmin midis zyrtarëve të sigurisë dhe qeverive, sepse disa incidente të ngjashme kanë ndodhur në të gjithë Evropën muajt e fundit. Muzeu i Pushtimit në Riga ishte shënjestër e një sulmi me zjarr në shkurt. Një magazinë në Londër u dogj në mars dhe një qendër tregtare në Varshavë u përfshi nga flakët në maj. Policia në Gjermani arrestoi disa persona të dyshuar për planifikimin e shpërthimeve dhe sulmeve me zjarrvënie në prill dhe autoritetet franceze nisën një hetim anti-terror pasi arrestuan një prodhues të dyshuar të bombave, i cili u plagos në një shpërthim të dështuar në fillim të këtij muaji.
Sulme të shumta hakerimi dhe incidente spiunazhi janë raportuar në vende të ndryshme evropiane. Në të njëjtën kohë, Bashkimi Evropian ka akuzuar Rusinë dhe Bjellorusinë për armatim të migracionit duke shtyrë azilkërkuesit nga vendet e treta në kufijtë e saj. Ka pasur gjithashtu disa sulme të dyshimta kundër individëve: një dezertor rus u gjet i vrarë në Spanjë dhe një figurë opozitare e mërguar në Lituani u sulmua brutalisht me çekiç.
Sulmet në dukje të rastësishme kanë një gjë të përbashkët: sipas zyrtarëve lokalë, të gjithë janë të lidhur me Rusinë. Dhe ndërsa ato mund të duken të vogla në izolim, të marra së bashku këto incidente përbëjnë atë që ekspertët e sigurisë thonë se është lufta hibride e Rusisë ndaj Perëndimit.
“Ne jemi të kërcënuar nga diçka që nuk është një sulm ushtarak i plotë, që janë këto kërcënime hibride … gjithçka nga ndërhyrja në proceset tona politike, (minimi) i besimit në institucionet tona politike, dezinformimi, sulmet kibernetike (…) dhe sabotimi kundër infrastrukturës kritike”, tha Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg gjatë një ngjarjeje në Kanada javën e kaluar.
Rod Thornton, një lektor i lartë në studimet e mbrojtjes në King’s College në Londër, tha se ka pasur një model sulmesh të lidhura me Rusinë.
“Patjetër që ka pasur një rritje gjatë muajve të fundit në këto lloje të veçanta operacionesh. Është diçka që rusët po rritin”, tha Thornton.
Moska nuk ka marrë përgjegjësinë për asnjë nga sulmet dhe nuk i është përgjigjur kërkesës së CNN për koment, por presidenti rus Vladimir Putin e ka bërë të qartë se e sheh luftën në Ukrainë si pjesë të një konflikti më të gjerë me NATO-n dhe se regjimi i tij e sheh qeverinë në Kiev si një përfaqësues i thjeshtë i Perëndimit. Dhe me çdo rritje të ndihmës perëndimore për Ukrainën – qoftë përmes dërgesave të reja të armëve , apo vendosjes së sanksioneve të reja ndaj Rusisë – Kremlini ka rritur goditjen e tij.
Thornton tha se Rusia po përdorte një fushatë sabotimi si një alternativë ndaj një lufte të plotë me NATO-n, e cila do të ishte katastrofike për Rusinë.
“Është prej kohësh një pjesë e doktrinës ushtarake ruse të përpiqesh dhe të shmangësh përpjekjen për t’u përballur me NATO-n në një fushë beteje, sepse ata e dinë se do të humbnin ndaj forcave të NATO-s,” tha ai. “Ajo që ata po bëjnë është ndërmarrja e aktiviteteve që janë nën pragun e konfliktit të armatosur, kështu që ata nuk po nxisin një përgjigje të Nenit 5 nga NATO,” shtoi ai.
Neni 5 është parimi themelor se një sulm ndaj një anëtari të NATO-s është një sulm ndaj të gjithë anëtarëve. Është thirrur vetëm një herë – pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit në Shtetet e Bashkuara nga Al Kaeda.
Thornton tha se duke i mbajtur qëllimisht sulmet nën pragun e konfliktit të armatosur, Rusia shpreson të mbjellë më shumë ndarje brenda NATO-s, sepse nuk ka një plan të qartë se si të veprojë.
“NATO funksionon vetëm kur të gjitha shtetet anëtare të NATO-s veprojnë në unison. Nuk është mirë nëse SHBA, Britania e Madhe, ndoshta Franca thonë, le ta bëjmë këtë kundër Rusisë.”
Nicole Ëolkov, një studiuese ruse në Institutin për Studimin e Luftës me bazë në SHBA, tha se qëllimi kryesor i Rusisë tani është të ndërpresë fluksin e ndihmës ushtarake perëndimore për Ukrainën.
“Këto operacione hibride janë pjesë e përpjekjeve luftarake të Rusisë për të dobësuar vendosmërinë perëndimore për të mbështetur Ukrainën dhe për të minuar unitetin brenda Perëndimit,” tha ajo, duke paralajmëruar se në planin afatgjatë, Rusia mund të përgatitet për një konfrontim më të drejtpërdrejtë.
“Rusia është, dhe ka qenë që para luftës, duke kryer këto operacione hibride kundër NATO-s, Perëndimit, BE-së, së bashku me përpjekjet e saj për të përmirësuar aftësitë e saj konvencionale ushtarake për një konflikt të mundshëm të ardhshëm me NATO-n,” tha ajo për CNN.
