Presidenti Vladimir Putin ka bërë thirrje për rifillimin e prodhimit në Rusi të raketave me rreze të mesme veprimi, të cilat ishin të ndaluara sipas një traktati tashmë të anuluar me SHBA-në.
Sipas mediave të huaja, Traktati i Forcave Bërthamore me Rreze të Mesme (INF) u konsiderua si një pikë referimi për kontrollin e armëve kur lideri i atëhershëm sovjetik, Mikhail Gorbachev dhe presidenti i SHBA, Ronald Reagan e nënshkruan atë në vitet 1980.
Ai ndaloi raketat me bazë tokësore me rreze veprimi nga 310 deri në 3,410 milje (500 deri në 5,500 km).
SHBA u tërhoq nga traktati në vitin 2019, duke përmendur shkeljet ruse.
“Ne duhet të fillojmë prodhimin e këtyre sistemeve të goditjes dhe më pas, bazuar në situatën aktuale, të marrim vendime se ku, nëse është e nevojshme për të garantuar sigurinë tonë duhet t’i vendosim ato,” tha Putin në një takim të Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Rusisë të premten.
Putin tha se Rusia nuk kishte prodhuar raketa të tilla që nga heqja e traktatit të vitit 2019, por sipas tij “sot dihet se Shtetet e Bashkuara jo vetëm që prodhojnë këto sisteme raketore, por i kanë sjellë tashmë në Evropë për stërvitje, në Danimarkë. Kohët e fundit ishte njoftuar se ato janë në Filipine.”
SHBA ka testuar raketa që do të ishin ndaluar nga traktati INF që kur u hoq.
Fundi i INF ishte një moment historik në përkeqësimin e marrëdhënieve midis SHBA-së dhe Rusisë.
Pakti i fundit i mbetur i kontrollit të armëve midis Uashingtonit dhe Moskës është Traktati i Ri i Reduktimit të Armëve Strategjike, i cili kufizon çdo vend në jo më shumë se 1550 koka bërthamore të vendosura dhe 700 raketa dhe bombardues të vendosura.
Ai është caktuar të skadojë në vitin 2026 dhe mungesa e diskutimit për nënshkrimin e një marrëveshjeje pasardhëse ka shqetësuar avokatët e kontrollit të armëve.
Instituti për Studimin e Luftës (ISW) ka thënë se deklarata e Putin ishte “pjesë e fushatës së vazhdueshme të kontrollit refleksiv të Kremlinit… që synon të dekurajojë ndihmën ushtarake perëndimore për Ukrainën”.
“Kremlini ka nxitur frikën e një konfrontimi bërthamor midis Rusisë dhe Perëndimit gjatë gjithë pushtimit të tij në shkallë të plotë, për ta shtyrë Perëndimin që të vetë-frenohet nga sigurimi i armëve që i nevojiten Ukrainës për të mbështetur mbrojtjen e saj kundër forcave ruse”, tha ISW.
Kremlini e përdor veçanërisht këtë përpjekje gjatë momenteve kyçe të diskutimeve politike perëndimore për ndihmën e mëtejshme ushtarake për Ukrainën.
Në qershor, Putin foli me drejtuesit e organizatave ndërkombëtare të lajmeve për përdorimin e armëve bërthamore nga Moska.
“Ne kemi një doktrinë bërthamore, shikoni çfarë thotë ajo,” tha ai. “Nëse veprimet e dikujt kërcënojnë sovranitetin dhe integritetin tonë territorial, ne e konsiderojmë të mundshme që të përdorim të gjitha mjetet që kemi në dispozicion. Kjo nuk duhet marrë lehtë, sipërfaqësisht”, sipas Putin.
