Fjala “nuk të kam xhan” është një shprehje që përdoret shpesh nga të rriturit, sidomos nga nënat, kur fëmijët bëjnë gabime ose janë të pakënaqshëm. Edhe pse duket si një thënie e zakonshme, ajo mund të ketë një ndikim të thellë dhe të dëmshëm në zhvillimin emocional të fëmijëve.
Lira Gjika shpjegon se përdorimi i këtyre shprehjeve nuk është thjesht një mënyrë për të shprehur frustrimin e prindërve, por mund të shkaktojë dëme të thella psikologjike tek fëmijët. Ajo përshkruan një situatë ku një fëmijë i vogël ishte ndëshkuar nga nëna dhe gjyshi i tij, të cilët i thanë se nuk do të kishte “xhan” (dashuri dhe përkëdhelje) për të. Ky fëmijë, duke parë që të dy të rriturit ishin të nevrikosur dhe të pakënaqur, u ndje i braktisur dhe i dëshpëruar. Edhe kur nëna e mori në krah, ajo vazhdoi të sillet në mënyrë të ashpër, duke i thënë se askush nuk do ta kishte “xhan” nëse ai nuk i bindej.
Përdorimi i shprehjeve të tilla në komunikimin me fëmijët ndikon negativisht në ndjenjat e tyre të sigurisë dhe vetëvlerësimit. Fëmijët, veçanërisht ata që janë të vegjël, ndihen të humbur dhe të braktisur kur dëgjojnë që prindërit ose kujdestarët e tyre i shprehin ato fjalë. Këto shprehje krijojnë një ndjenjë të thellë të pasigurisë dhe mund të ndikojnë në zhvillimin emocional të fëmijës në një mënyrë që i bën ata të ndihen të padëshiruar dhe të pafat.
Sipas shkencëtarëve që studjojnë këto fenomene, braktisja nuk është vetëm një përvojë fizike, por një ndjenjë që ndikojnë thellësisht në psikikën e individit. Këto ndjenja mund të ndikojnë në mënyrën si fëmijët i perceptojnë vetveten dhe të formojnë strukturën e tyre psiqike. Braktisja dhe keqtrajtimi emocional ndikojnë në autenticitetin e tyre emocional dhe mund të ndihmojnë në krijimin e kushteve që dëmtojnë zhvillimin e shëndetshëm të tyre.
Fëmijët që përballen me këto forma të keqtrajtimit shpesh ndihen të nënshtruar dhe e kanë të vështirë të krijojnë një ndjenjë të fortë të vetëvlerësimit dhe besimit në vetvete. Ata shpesh do të përpiqen të përmbushin pritshmëritë e të rriturve pa zhvilluar një vetëbesim të shëndetshëm. Në të ardhmen, këta individë mund të përballen me vështirësi në ndjekjen e qëllimeve të tyre dhe në krijimin e marrëdhënieve të shëndetshme.
Lira Gjika i bën thirrje prindërve dhe kujdestarëve të jenë të kujdesshëm me fjalët që përdorin ndaj fëmijëve të tyre. Edhe kur ndihen të lodhur apo të frustruar, është e rëndësishme të zgjidhni fjalët dhe mënyrën e komunikimit që ndihmon në zhvillimin e një vetëvlerësimi të shëndetshëm dhe një ndjenje të sigurisë për fëmijët. Kjo është mënyra më e mirë për të shmangur pasojat e mundshme të dëmshme dhe për të mbështetur zhvillimin emocional të shëndetshëm të fëmijëve.
