Sa herë e keni pyetur veten “pse nuk mund të humb peshë”? Dieta, stërvitja, mënyra e jetesës… ka shumë faktorë që ndikojnë në peshën tonë ideale. Por kortizoli, hormoni i stresit, gjithashtu duhet të shtohet në listë.
Stresi përveçse ndikon në humorin tonë, kortizoli mund të jetë përgjegjës edhe për shtimin e mundshëm të peshës.
Çfarë është kortizoli
Kortizoli është një hormon steroid i prodhuar nga gjëndrat mbiveshkore në përgjigje të stresit. I njohur zakonisht si hormoni i stresit, kortizoli luan një rol jetik në rregullimin e një game të gjerë funksionesh trupore, duke ndikuar në metabolizmin, sistemin imunitar dhe madje edhe përgjigjen inflamatore.
Ky hormon, i prodhuar dhe i sekretuar sipas ritmit cirkadian të trupit, lirohet afërsisht 50-60% në mëngjes dhe më pas zvogëlohet gjatë pjesës tjetër të ditës. Pavarësisht nga koha, kur trupi ndjen stresin, gjëndrat mbiveshkore lëshojnë kortizol në gjak, duke përgatitur trupin për t’u përballur me “situatën e rrezikshme”.
Prodhimi i kortizolit përcakton një fluks të vazhdueshëm të sheqernave në gjak. Nga ana tjetër, kjo do të thotë se, për sa kohë që sheqernat janë të disponueshme, trupi ynë nuk do të marrë energji nga indi dhjamor, përkundrazi do ta transformojë këtë sheqer të tepërt në një rezervë të mëtejshme yndyre.
Ky proces përfaqëson një përgjigje normale fiziologjike të trupit ndaj situatave stresuese.
Megjithatë, kur kortizoli lirohet vazhdimisht, mund të ketë efekte negative dhe madje të ndikojë në peshën trupore.
Si ndikon kortizoli në peshën e shëndetshme
Prodhimi i këtij hormoni është një përgjigje normale ndaj një situate stresuese. Por kur kortizoli sekretohet dhe mbetet në qarkullim në sasi të larta kronike (si në situata stresi të zgjatur), atëherë fillojnë problemet.
Studime të ndryshme kanë nxjerrë në pah lidhjen midis niveleve të larta të kortizolit dhe rritjes së oreksit, dhe rrjedhimisht shtimit të peshës, veçanërisht tek gratë.
Ky hormon mund të ndikojë drejtpërdrejt në metabolizmin e karbohidrateve, proteinave dhe yndyrave në trup, duke çuar në rritjen e depozitimit të yndyrës, veçanërisht në zonën e barkut. Ky hulumtim shton një lidhje të provuar midis stresit afatgjatë dhe shtimit të pashëndetshëm në peshë.
Për më tepër, një studim tjetër konfirmoi se nivelet e larta të kortizolit mund të rrisin oreksin dhe të nxisin preferencën për ushqime me kalori të lartë dhe me sheqer, duke e bërë të vështirë për shumë njerëz që të mbajnë një peshë të shëndetshme.
