Të gjithë kemi njohur njerëz që gjithmonë arrijnë vonë, qoftë në takime sociale apo në punë. Sipas ekspertëve, kjo sjellje e përsëritur mund të ketë disa shkaqe thelbësore, duke përfshirë perceptimin e kohës, menaxhimin e saj dhe karakteristikat e personalitetit.
Hugo Spiers, profesor i neuroshkencës në University College London, thotë se disa individë nënvlerësojnë kohën e nevojshme për të arritur në një vend. Një faktor kyç është hipokampusi, një zonë e trurit që përpunon informacione mbi kohën dhe kujton se kur duhet bërë diçka. Një studim i botuar në “Nature Reviews Neuroscience” tregon se neuronet në hipokampus, të njohura si “qeliza kohore”, ndihmojnë në perceptimin e ngjarjeve dhe kujtesën e tyre.
Njohja me një zonë gjeografike gjithashtu ndikon në perceptimin e kohës. Një hulumtim nga Spiers ka treguar se studentët e rinj në Londër kishin vlerësime më të gabuara për kohën e udhëtimit në zona të panjohura, për shkak të mungesës së eksperiencës. Kur ata bëheshin më të njohur me një zonë, vlerësimet e tyre për udhëtimin fillonin të përmirësoheshin.
Sidoqoftë, çështjet e menaxhimit të kohës nuk ndalen këtu. Një studim i botuar në “Memory & Cognition” tregon se njerëzit shpesh bazojnë vlerësimet e tyre të kohës në kujtimet e mëparshme, të cilat nuk janë gjithmonë të sakta. Kështu, ata që kanë shumë detyra për të përfunduar para një takimi, si përgatitja në mëngjes, shpesh mbeten pas.
Përveç kësaj, personaliteti luan një rol të rëndësishëm. Sipas një studimi në “Advances in Cognitive Psychology”, individët me nivele të ulëta të ndërgjegjësimit janë më të prirur të harrojnë detyrat e planifikuara. Ata që përpiqen të kryejnë shumë detyra njëherësh shpesh e kanë të vështirë të menaxhojnë përpikmërinë e tyre.
Pra, mund të themi se vonesat e përsëritura mund të jenë rezultat i një kombinimi faktorësh neuroshkencorë, menaxhimi i dobët i kohës dhe karakteristikash personale. Për të përmirësuar përpikmërinë, ndihmon njohja më e mirë e hapësirave dhe një planifikim më i kujdesshëm i detyrave.
