Gruaja ka lindur jo vetëm për të rritur fëmijë dhe mbajtur familjen me dashuri dhe ushqim, por edhe për të luftuar. Këtë realitet të frikshëm sjell nobelistja bjello-ruse Svetlana Alexiyevich në këtë libër, ku përmes dëshmive të rreth 200 femrave që morën pjesë në vijën e parë të frontit, në Luftën e Dytë Botërore, sjell një realitet të panatyshëm që ka befasuar botën. Ky libër është një denoncim i egër për fashizmin e djeshëm dhe të sotëm…
362 faqe
Ky libër është një rrëfim, një dokument dhe një regjistrim i kujtesës së njerëzve. Më shumë se 200 gra flasin në të, duke e përshkruar se si vajzat e reja, që ëndërronin të bëheshin nuse, u bënë ushtare në vitin 1941.
Më shumë se 500.000 gra sovjetike mori pjesë krah për krah me burrat në Luftën e Dytë Botërore, luftën më të tmerrshme të shekullit të 20-të. Gratë jo vetëm që shpëtuan dhe trajtuar të plagosurit, por u përgjigjën me zjarrin e pushkës, së snajperit, shpërthyen ura dhe u vranë njerëz…
Ato vranë armikun i cili, me mizori të paparë, kishte sulmuar tokën e tyre, shtëpitë e tyre dhe fëmijët e tyre. Shkrimtarja bjelloruse Svetlana Alexiyevich kaloi katër vjet duke punuar mbi këtë librër, duke vizituar mbi 100 qytete, vendbanime dhe fshatra dhe regjistroi historitë dhe kujtimet e grave, veterane të luftës. Shtypi sovjetik e ka quajtur librin një "raportim të gjallë të ngjarjeve të kaluara, të cilat kanë ndikuar në fatin e kombit në tërësi."
Gjëja më e rëndësishme në lidhje me librin nuk janë aq shumë episodet në frontin e luftës sesa përvojat e “lëshimit të zemrës” prej grave në luftë. Përmes dëshmive të tyre, e kaluara bën një apel.
Lufta "grarishte" ka ngjyrat e veta, aromat e veta, ndriçimin e vet dhe hapësirën e vet të ndjenjave. Fjalët e veta. Në të nuk ka heronj dhe veprime të pabesueshme, por thjesht njerëz, të cilët kryejnë veprime njerëzish jonjerëzore.
Dhe vuajnë jo vetëm njerëzit, por edhe toka, edhe zogjtë, edhe pemët. Të gjithë ata që jetojnë bashkë me ne në tokë. Vuajnë pa folur, çka është edhe më e tmerrshme. Po përse? Përse gratë, duke mbajtur dhe mbrojtur vendin e punës në një botë krejtësisht mashkullore, nuk mbrojtën dot edhe historinë e tyre? Fjalët e tyre, ndjenjat e tyre?
Nuk i besuan vetes. Neve na është fshehur një botë e tërë. Lufta e tyre ka mbetur e panjohur…
Kam mbetur pa fjalë. Ky libër duhet lexuar. Kjo është histori reale e femrave reale. Histori e vuajtes, e tmerrit, vdekjes, histori e luftës dhe histori e fitores së vjedhur.
Unë jam dhe do të jem gjithmonë pjesë e këtyre grave. Të lë pa frymë.
