Ishte argëtuese, derisa nuk ishte. Kur filloi punën e tij të re, Gareth ishte duke qeshur, kompania e tij po bënte gjëra emocionuese, ai ishte në gjendje të punonte nga shtëpia me kohë të plotë, paratë ishin të mira, përfitimet ishin të mira dhe vetë puna ishte stimuluese dhe sfiduese. Ishte një rol në të cilin ai besonte se mund të bënte një ndikim pozitiv në kompani dhe nga ana tjetër të ndihej i vlerësuar si një anëtar i rëndësishëm i ekipit. Pas një procesi rraskapitës të intervistës prej gjashtë raundesh gjatë dy muajve, ai kishte gjetur punën e ëndrrave.
Por, katër javë më vonë, Gareth kishte një rishikim.
Ishte shumë intensive. Lloji i vlerësimit që do të kisha pasur pasi të punoja në një biznes për gjashtë muaj deri në një vit…- thotë ai.
Menaxheri i tij i tha atij se ai nuk kishte performancë të mirë dhe se nëse nuk i ndryshonte gjërat në katër javët e ardhshme, pozicioni i tij do të ishte “i paqëndrueshëm”. Kritika, më thotë Gareth, është diçka që duhet përqafuar, diçka e paçmueshme që mund të katalizojë rritjen personale. Por kjo ndjehej ndryshe. Të vishej kaq brutalisht pas katër javësh njëra prej të cilave kaloi në bord ndërsa po mësonte procese dhe sisteme të reja, dukej sikur po sulmohej.
Situata vazhdoi të përkeqësohej. Komunikimi me menaxherin e tij u kthye në argument dhe i hidhur. Ai do t’i frikësohej takimeve të tij javore një me një dhe nuk kaloi shumë kohë, ai “po punonte fundjava dhe pushime për të provuar vlerën dhe përkushtimin tim ndaj tyre”, thotë ai. “Ajo ndikoi në gjumin tim, shkaktoi debate me partnerin tim, u bë gjithëpërfshirës.” Ai po rrotullohej. Më në fund, Gareth u largua, duke u ndjerë i tmerrshëm për veten e tij. Kishin kaluar vetëm tre muaj.
Ju ndoshta mund të ndjeni empati. Përplasja me kolegët është aq e zakonshme sa, sipas një studimi të fundit, 43 për qind e punonjësve në Mbretërinë e Bashkuar kanë lënë punën për shkak të menaxhimit të keq, me 53 për qind që kërkojnë në mënyrë aktive role të reja për shkak të kolegëve toksikë dhe kulturave toksike të punës. Në SHBA, 75 për qind e punëtorëve thonë se bashkëveprimi me shefin e tyre është pjesa më stresuese e ditës së tyre një statistikë kthjelluese kur merret parasysh se gjysma e orëve mesatare të zgjimit të një personi (dhe shpesh më shumë) shpenzohen në vendin e punës.
Z. Raul Aparici është psikoterapist dhe drejtues i fakultetit në Shkollën e Jetës, një organizatë që i ndihmon njerëzit të bëjnë jetë më të kënaqshme nëpërmjet librave, klasave dhe terapisë. Ai thotë se nuk është i befasuar.
Njerëzit janë thelbësisht stresues për të qenë pranë. Nëse nuk kemi një dorezë për emocionet tona, ose shpenzojmë kohë të mjaftueshme në udhëtimin tonë të vetëdijes, ne do të jemi nxitës, duke pritur që dikush ta thotë atë një gjë…
Çelësi është të mbani mend se, në fund të fundit, ne po punojmë me dhe për njerëzit. Njerëz të çrregullt, kompleks.
Bota e punës shpesh përsërit dinamikën e jetës suaj familjare dhe pritshmëritë që kishit duke u rritur. A kishe prindër autoritarë, me të cilët nuk mund të gjeje zërin tënd dhe kështu duhej të ishe gjithmonë i bindur? Kur shefi juaj është i ashpër, pavarësisht nga qëllimet më të mira, mund të shkaktojë ndonjë reagim tek ju që nuk jeni plotësisht i rritur… -thotë Aparici.
“Vendosni një kornizë kohore. Në fund të muajit, bëni një auditim me veten tuaj”
Në vend që të shfrytezoni fëmijën tuaj të brendshëm dhe t’i ktheni gishtin një kolegu sa herë që ai të ngrihet lart, çfarë do të ndodhte nëse vendosni të merrni rolin e të rriturit të dhembshur? Çfarë do të ndodhte nëse do të ishit ju ai që do të ishit i matur, i vetëdijshëm dhe i pambrojtur në mënyrën e duhur?
Sekreti, sipas Aparici, është të kuptosh se si mund ta ndash veten nga puna jote përndryshe çdo kritikë ndaj punës tënde bëhet kritikë e ndjenjës së vetvetes. Vetëm për shkak se projekti juaj po kritikohet nuk do të thotë domosdoshmërisht se jeni budalla. Nëse je në gjendje ta gjesh atë ndarje, ka më pak gjasa të prekesh nga reagimet negative në punë dhe më shumë të aftë të ndihesh kurioz për kolegun që të bën hije: çfarë po ndodh në jetën e tyre që i bën ata të sillen kështu?
Përtej kësaj, ajo beson se duhet të bëni gjithçka që është e mundur për të përmirësuar jetën tuaj në punë. Nëse përfundoni duke lënë punën tuaj, atëherë të paktën mund ta bëni këtë me më pak urrejtje për veten.
Vendosni një kornizë kohore dhe bëni gjithçka që mundeni brenda atij afati kohor. Merrni mbështetje të jashtme gjatë procesit, në mënyrë që të mos jeni vetëm me të. Në fund të muajit, bëni një auditim me veten tuaj. Nëse ndiheni sikur keni bërë gjithçka që mundeni, do të jeni në gjendje të ndiheni sikur nuk po hiqni dorë, por do të vazhdoni të bëni diçka më të mirë.
Të përballesh me një koleg të vështirë është një gjë. Po sikur të jeni të rrethuar? Për James, një menaxher komunikimi, ky është realiteti i tij i përditshëm.
“Edhe pse asnjë prej tyre nuk ka një përvojë në marketing, ata janë këmbëngulës për t’u përdorur”, thotë ai për ekipin e tij drejtues ekzekutiv. “Ka një qëndrim që çdokush mund ta bëjë atë. Është një pilulë e vështirë për t’u gëlltitur, kjo mungesë respekti për ekspertizën time, për dikë që është pjesë e një ekipi që kushton shumë kërkime, kohë, mendime dhe përpjekje në vendimet që marrim.”
“Ne nuk mund të kontrollojmë një situatë, ne mund të kontrollojmë vetëm reagimin tonë ndaj saj”
Pavarësisht disa përpjekjeve për komunikim të arsyeshëm dhe të hapur, James është vazhdimisht i mbyllur në punë dhe ndihet i pavlerësuar. Ka rezultuar në punë me cilësi të ulët, me të cilën ai është i pakënaqur – i prodhuar thjesht për të qetësuar kolegët e tij dhe për të shmangur një “ngërç frustrues”. Duke qenë se problemi është sistemik, ai është dorëhequr për faktin se kushtet e tij të punës nuk do të ndryshojnë. Dhe, si baba i dy fëmijëve të vegjël dhe ai që sjell të ardhura të qëndrueshme në familjen e tij, ai mendon se nuk ka zgjidhje tjetër veçse të buzëqeshë dhe të durojë.
Ne nuk mund të kontrollojmë një situatë, ne mund të kontrollojmë vetëm reagimin tonë ndaj saj. Në vend që të përpiqet t’i detyrojë njerëzit e tjerë të ndryshojnë, ajo sugjeron të rifitojmë disa mundësi dhe kontroll mbi atë që po ndodh me ne. Ju keni një zgjedhje, mund të largoheni…- thotë Perlin.
Por nëse kushtet tuaja personale nënkuptojnë se duhet të qëndroni absolutisht, pranoni se është një vendim që e keni marrë në mënyrë aktive – se keni peshuar opsionet dhe keni bërë atë që është e drejtë për ju dhe vartësit tuaj.
Mendoni se si mund të shkëputeni nga ajo që duket si një situatë torturuese dhe të zgjidhni të ndërveproni me të në një mënyrë tjetër…- thotë Perlin.
Kur mendimet tuaja hidhen poshtë, përdorni teknikën e riformatimit NLP [programimi neuro-gjuhësor] për ta parë atë si një mundësi për rritje personale. Në vend që të ndiheni të frustruar, pyesni veten: ‘Si mund të përmirësoj aftësitë e mia të komunikimit dhe të ndikoj?’ Ky ndryshim në këndvështrim mund t’ju fuqizojë të përshtateni dhe të përmirësoheni.
Aparici sugjeron të mendoni se si mund të krijoni mundësi të reja për të shijuar jetën tuaj brenda kornizës së vendimit tuaj.
A mund ta gjeni atë një koleg për të cilin mund të mendoni ndryshe? Arti na lejon të gjejmë bukurinë në gjëra shumë të zakonshme: ti kalon një fushë dhe nuk do ta shikoje dy herë. Pastaj e kupton që Monet e ka pikturuar dhe befas e shikon në një mënyrë krejtësisht të ndryshme. Çfarë do të thotë për ju të magjepseni sërish me punën tuaj?
Këtu, shprehja e vjetër “një problem i përbashkët është një problem i përgjysmuar” gjithashtu ka vlerë nëse keni vendosur të qëndroni në një punë më pak se ideale. Duke ndërtuar një rrjet të mirë mbështetës rreth jush, ka më shumë gjasa të jeni në gjendje të përballeni me efektet negative të vendit të punës.
Komunitetet na lejojnë të kalojmë përpara. Nëse diçka e tmerrshme ju ndodh, por keni mbështetje të mirë të komunitetit, keni shumë më pak gjasa të zhvilloni PTSD sesa nëse ndodh diçka më pak serioze, por askush nuk është aty për t’ju ndihmuar me të…- thotë Aparici
Në fund të fundit, bota e punës është, si shumë aspekte të tjera të jetës sonë, e ndërlikuar me variabla të panumërt, mundësi të panumërta. Llojet e ndryshme të ekipeve, stilet e ndryshme të menaxhimit dhe personalitetet e ndryshme individuale, të gjitha nënkuptojnë se nuk ka zgjidhje të vetme për ata që luftojnë me marrëdhënie dhe mjedise të vështira pune. Ka sjellje të papranueshme dhe mbështetja në ekipin tuaj të burimeve njerëzore dhe mbështetjen që keni në dispozicion në vendin tuaj të punës është një hap i parë i mirë. Por gjëja më e mirë, për Aparici, është të punoni në elasticitetin dhe vetëdijen tuaj. Merrni kohë për të mësuar për veten tuaj, kush jeni, cilat janë vlerat tuaja dhe çfarë përfaqësoni.
Nëse e keni bërë punën dhe jeni të sigurt për veten tuaj, faktorët e jashtëm si ai kolegu narcisist që përpiqet ta bëjë jetën tuaj ferr do të ketë më pak ndikim. Por vetëm depërtimi nuk mjafton. Vetëdija, e ndjekur nga veprimi, është vendi ku ne mund të fillojmë me të vërtetë të ndryshojmë gjërat…- thotë Aparici.
