Aktualitet Sociale

Gara e pagave, pozicionimi gra-burra më 2023-shin!

Vitin e kaluar, paga mesatare në ekonomi arriti në 70.5 mijë lekë, sipas të dhënave të publikuara nga INSTAT-i. Në krahasim me 2022-shin, mesatarisht paga është rritur me 14%. Një mashkull paguhej mesatarisht 72.7 mijë lekë në muaj ose 14% më shumë se një vit më parë.

Femrat vijojnë të paguhen më pak se meshkujt. Paga mesatare e tyre në vitin 2023 ishte 68.2 mijë lekë ose 6.2% më pak se e meshkujve, në të njëjtat nivele me vitin e mëparshëm, por e përkeqësuar në krahasim me 2021-shin, kur diferenca e pagave mes dy gjinive arriti në nivelin më të ulët historik prej 4.5%.

Nga 36 grup-profesione që raporton INSTAT-i, vetëm në 5 prej tyre, (Drejtues administrativë dhe komercialë; Ligjvënës, nëpunës të lartë të administratës shtetërore dhe drejtorë ekzekutivë; Punonjës në profesionet e elektro-teknologjisë; Punëtorë shërbimi dhe ndihmës; Punonjës të shërbimeve personale dhe të mbrojtjes) ose 14% të grup-profesioneve gjithsej, gratë paguhen më shumë se burrat.

Gratë drejtuese paguhen më shumë

Ndonëse në pjesën më të madhe të profesioneve, gratë marrin më pak se burrat, ka një kategori ku ato gjithmonë dominojnë, atë të drejtuesve, duke qenë madje më të paguarat nga të gjithë.

Sipas INSTAT-it, në grup-profesionin “Drejtues administrativë dhe komercialë”, gratë u paguan mesatarisht me 201 mijë lekë në muaj në vitin 2023, me rritje prej 16% në raport me vitin e mëparshëm. Ky është grup-profesioni më i paguar në vend. Në krahasim me burrat që punojnë në të njëjtin profesion (188 mijë lekë), femra drejtuese paguhen 7.2% më shumë.

Edhe në shtet, gratë paguhen më shumë. Në grup-profesionin “Ligjvënës, nëpunës të lartë të administratës shtetërore dhe drejtorë ekzekutivë”, paga mesatare mujore e femrave ishte 108 mijë lekë, ose 6% më shumë sesa e meshkujve në të njëjtën kategori.

Profesionet me diferencat më të mëdha të pagave

Profesioni që i paguan më pak gratë se burrat është industria, me një diferencë prej 16%, për shkak të vështirësive fizike që ka ky aktivitet, ku nga vetë natyra preferohen meshkujt. Në industri, burrat paguhen 64 mijë lekë në muaj, përkundrejt 47 mijë lekë gratë, me këto të fundit që janë të punësuara kryesisht në industrinë e tekstileve e këpucëve.

Aftësitë në mësimdhënie në lëndët shkencore vlerësohen më pak te femrat. Diferenca në grup-profesionin “Specialistë të shkencave të fizikës, matematikës dhe inxhinierisë” është 21%, me burrat që paguhen 100.3 mijë lekë dhe gratë rreth 80 mijë lekë në muaj.

Edhe në arsim, në përgjithësi, mësueset femra paguhen 14% më pak se ata meshkuj. Diferencë të lartë ka dhe në shëndetësi, me gratë që paguhen 84 mijë lekë ose 17% më pak se burrat. Barazia më e madhe në paga është në ndërtim (rreth 46 mijë lekë secili) dhe bujqësi (rreth 45 mijë lekë)./Monitor