Art & Kulturë Çdo gjë është ashtu si duket

“Estetika e dhunës”, një ndërthurje mes dhunës, letërsisë dhe artit në një koncept të padëgjuar më parë!

Roland Barthes dikur propozoi që të bëjmë dallimin midis ‘dhunës’ dhe ‘të dhunshmes’, kjo e fundit gjithashtu përfshin atë që është e dhunshme në një mënyrë pozitive, siç janë “pasionet krijuese, radikalizmat krijues!” Sot, është më e rëndësishme se kurrë që të ndahen këto forma pozitive të dhunës nga dhuna shtypëse dhe shtrënguese. Shumë shpesh, energjia krijuese dhe pasioni etiketohen si fanatizëm dhe shoqërohen me egërsi reaktive dhe potencialisht terroriste.

Megjithatë, ashtu si politika, si pushteti, dhuna është një fushë beteje nga e cila nuk mund të tërhiqemi për të marrë një pasqyrë të qartë, pasi këtu vendoset edhe e ardhmja e ideve të drejtësisë dhe civilizimit. Nëse dikush nuk kontrollon aparatin shtetëror, me monopolin e tij mbi dhunën, as korporatat e mëdha, me privilegjet e tyre për të vepruar në interstiksionet e parregulluara të ligjit, atëherë të paktën mund të luftohet për t’i dhënë këto forma sistemike, të padukshme të dhunës.

Estetika, arti dhe letërsia janë armë të paçmueshme në këtë luftë të dhunshme dhe pozitive për perceptueshmëri dhe llogaridhënie. “Estetika e dhunës” ofron dymbëdhjetë përpjekje për të marrë një pamje më të qartë të shfaqjeve dhe zhdukjeve të këtyre formave të dhunës. Ashtu siç citohet edhe në vepër:

Është e vështirë t’u kushtohet vëmendje e duhur të gjitha këtyre eseve emocionuese, por estetika e dhunës jep një kontribut teorikisht solid dhe të mirëmenduar në një debat të gjatë rreth marrëdhënies midis dhunës dhe letërsisë dhe artit në sfondin bashkëkohor post-traumatik të përcaktuara nga shekulli i 21-të.

“Estetika e dhunës” kërkon të ndërhyjë në këtë situatë të trazuar duke adresuar çështjen e dhunës, duke përfshirë dhunën shtetërore dhe dhunën sistematike, nga pikëpamja estetike. Objektivi kryesor është të hedhim një dritë të re mbi konceptin e dhunës. Si ndikon historia e dhunës në format tipike të dhunës në një epokë apo kulturë të caktuar? Si mund të hulumtohet dhuna si praktika estetike duke pasur parasysh gjendjen e mundësisë së tyre, si mënyra të kuptimit që i përkasin “shpërndarjes së
e ndjeshme”, d.m.th., për luftën politiko-estetike mbi atë që duhet të lejohet të “shfaqet” si pjesë e fushës socio-simbolike? Në çfarë mënyrash kontribuojnë arti dhe letërsia në perceptimin tonë dhe kuptimi i dhunës “reale” si dhe i protodhunës të qenësishme në ekzistencën njerëzore dhe praktikat estetike? Për më tepër, si lidhen konceptet e ndryshimit të dhunës me ndryshimet në konceptet politike të ndryshimit? “Estetika e dhunës” sjell një këndvështrim ndryshe që nuk e kishit menduar më parë…