Nëse jeni si unë, ju jeni rritur duke dëgjuar të gjitha llojet e këshillave të dyshimta se çfarë duhet dhe çfarë nuk duhet të hani nëse doni lëkurë të pastër dhe me shkëlqim. Miti “çokollata shkakton puçrra në fytyrë” është ai që përsëritet shpesh, por fatmirësisht është dalë në përfundimin se është më shumë legjendë urbane sesa fakt i provuar shkencërisht.
Kur bëhet fjalë për trupin e njeriut, pak gjëra janë aq të thjeshta sa “X shkakton Y” – heqja ose shtimi i ndonjë ushqimi të caktuar nuk ka gjasa të jetë formula magjike për lëkurë të bukur. Por ka disa lidhje midis dietës dhe shëndetit të lëkurës që mbështeten nga prova të besueshme.
“Pacientët zakonisht pyesin për modifikimet dietike për të ndihmuar në përmirësimin e lëkurës së tyre ose kontrollin e disa sëmundjeve të lëkurës,” tha Dr. Tiffany J. Libby, një dermatologe e certifikuar nga bordi me bazë në Rhode Island. “Përgjigja e shkurtër është se dieta mund të ndikojë absolutisht në lëkurën tuaj, dhe ne po mësojmë më shumë rreth rrugëve përgjegjëse se si e bën këtë.”
Si rezultat, ka disa ushqime që nuk ka gjasa t’i shihni disa dermatologë duke ngrënë për drekë. Ne folëm me disa doktorë të lëkurës për ushqimet që ata hanë dhe nuk hanë për hir të lëkurës së tyre. Mbani në mend se nuk ka asnjë recetë të vetme për shëndetin e lëkurës, por vazhdoni të lexoni më poshtë për udhëzimet që këta dermatologë përdorin në jetën e tyre.
Bulmeti
Disa nga mjekët me të cilët folëm thonë se e kufizojnë rreptësisht marrjen e produkteve të qumështit, nëse nuk i ndërpresin ato fare. Dr. Yoram Harth, një dermatolog i certifikuar thotë:
Produktet e qumështit, veçanërisht qumështi me yndyrë të lartë dhe djathi, përmbajnë hormone që mund të shkaktojnë puçrra në fytyrë tek disa njerëz.
Qumështi përmban një pararendës androgjeni që mund të rrisë prodhimin e yndyrës dhe të bllokojë poret, ndërsa djathi përmban një sasi të lartë të yndyrës së ngopur, duke çuar në inflamacion në trup dhe lëkurë. Në fakt, ekziston një numër mjaft i konsiderueshëm kërkimesh që lidhin aknet dhe konsumin e produkteve të qumështit, veçanërisht qumështin, përfshirë qumështin e plotë, me pak yndyrë dhe qumështin e skremuar. Studiuesit nuk e kanë kuptuar pse, saktësisht, por disa supozojnë se fajtori është proteina hirrë. Nëse keni probleme me shpërthimet e akneve, mund të mendoni të reduktoni (ose të eliminoni) qumështin dhe ushqimet e tjera me bazë qumështi.
Ushqime të skuqura
Ndoshta nuk është aq tronditëse të dëgjosh që shumë dermatologë këshillojnë të qëndroni larg ushqimeve me vaj, të skuqura si petullat, pulën e skuqur dhe patate të skuqura. Dr. Asmi Sanghvi, një dermatologe e certifikuar në New York City tha:
Ushqimet e skuqura shpesh janë të larta në yndyrna të pashëndetshme, veçanërisht yndyrna trans dhe yndyrna të ngopura.
Ajo përmendi, para së gjithash, se këto lloj yndyrnash mund të ndikojnë në shëndetin tuaj të përgjithshëm – por efektet mund të shfaqen edhe në lëkurën tuaj.
Nga këndvështrimi i shëndetit të lëkurës, hulumtimi ka treguar se dietat e larta në yndyrna të pashëndetshme mund të kontribuojnë në inflamacion në trup, duke përfshirë lëkurën. Inflamacioni është një faktor i zakonshëm në shumë sëmundje të lëkurës, duke përfshirë puçrrat, psoriazën dhe ekzemën. Një dietë e pasur me yndyrna të pashëndetshme mund të kontribuojë gjithashtu në ndarjen e kolagjenit dhe elastinës në lëkurë, duke çuar në plakjen e parakohshme dhe zhvillimin e rrudhave.
Pije me gaz
Kjo nuk është shumë befasuese, por disa nga mjekët që intervistuam i quajtën në mënyrë specifike pijet e gazuara si diçka që ata nuk e konsumojnë kurrë ose rrallë. Arsyeja kryesore për këtë, tha Sanghvi, është përmbajtja e lartë e sheqerit e pranishme në shumicën e pijeve të gazuara.
Konsumimi i sasive të mëdha të sheqerit mund të çojë në rritjen e inflamacionit në të gjithë trupin, gjë që mund të përkeqësojë kushtet e lëkurës si puçrrat, rosacea dhe ekzema.
Sheqeri mund të dëmtojë fibrat e kolagjenit dhe elastinës në lëkurë, të cilat mund të kontribuojnë në rrudhat dhe plakjen e parakohshme. Sanghvi tha se pijet e gazuara pa sheqer nuk janë një alternativë e mirë, sepse “ëmbëlsuesit artificialë ndërhyjnë me sinjalet normale të trupit që kontrollojnë urinë dhe ngopjen”, duke rritur rrezikun që ju mund të konsumoni më shumë sheqer. Sigurisht, çdo gjë që është e pasur me sheqer mund të shkaktojë inflamacion dhe të kontribuojë në shenjat e plakjes, jo vetëm pijet me gaz. Por, nëse jeni një konsumues i madh i pijeve të gazuara, pijet përmbajnë diçka tjetër për të cilën duhet të keni kujdes.
Shumë pije të gazuara përmbajnë kafeinë, e cila mund të dehidratojë trupin dhe të lërë lëkurën të duket e thatë. Dehidratimi mund të çojë gjithashtu në një pengesë të dëmtuar të lëkurës, e cila mund ta bëjë lëkurën më të ndjeshme ndaj dëmtimeve mjedisore dhe acarimeve të lëkurës.
Sanghvi këshillon njerëzit që të anashkalojnë pijet me sheqer, duke përfshirë pijet e gazuara, sa më shumë që të jetë e mundur dhe në vend të kësaj të hidratohen me ujë.
Karbohidratet e rafinuara (makarona, bukë)
Pothuajse çdo mjek me të cilin folëm përmendi se ata përpiqen të kufizojnë konsumin e tyre të karbohidrateve të rafinuara si makaronat, buka dhe orizi i bardhë. Libby theksoi se këto ushqime, si pijet me sheqer dhe ëmbëlsirat, kanë një indeks të lartë glicemik.
Ushqimet me indeks të lartë glicemik (orizi i bardhë, buka e bardhë, pijet me sheqer, etj.) dhe qumështi janë shembuj të nxitësve dietik të propozuar për aknet.
Ushqimet me indeks të lartë glicemik janë ato që trupi është në gjendje të shpërbëjë shpejt, gjë që mund të çojë në rritje të glukozës në gjak. Ka disa prova që lidhin dietat me glicemi të ulët me reduktimin e akneve; Shoqata Amerikane e Akademisë së Dermatologjisë vëren se studimet nuk kanë vërtetuar ende një lidhje shkakësore midis dietave të larta glicemike dhe akneve, por mund të ketë një lidhje. Mjekët dhe studiuesit supozojnë se ushqimet me glicemi të lartë mund të shkaktojnë inflamacion, si dhe rritjen e prodhimit të sebumit (një vaj i prodhuar nga lëkura juaj).
Unë, dhe nuk mendoj se jam e vetmja, i dua makaronat, por përpiquni t’i hani ato me moderim, pasi ato sigurisht që bien në tabelën e indeksit të lartë glicemik për ushqimet. Përpiqem të kërkoj ushqime që janë më të ulëta në indeksin glicemik (< 55) si shumica e frutave dhe perimeve, fasulet, drithërat e përpunuara minimalisht, makaronat, ushqimet e qumështit me pak yndyrë dhe arrat.
Mish i përpunuar
Dr. Roberta Del Campo, një dermatologe e certifikuar me bazë në Miami, përcaktoi mishin e përpunuar si një grup ushqimesh që ajo shmang. Mishrat e përpunuar, si hot dogët, salsiçet, proshuta, peperoni dhe sallami, shpesh shënohen me kryq të kuq nga profesionistët mjekësorë, sepse ato janë të lidhura me sëmundje serioze si sëmundjet e zemrës, diabeti i tipit 2 dhe disa lloje të ndryshme të kancerit. Nëse kjo nuk do të ishte arsye e mjaftueshme për të anashkaluar salsiçet, Del Campo thotë se nitratet në mishrat e përpunuar mund të kenë një efekt negativ edhe në shëndetin e lëkurës.
Unë shmang të ha ushqime që janë të larta në nitrate si proshuta, sallami dhe hot dogët. Nitratet dihet se rrisin inflamacionin në të gjithë trupin. Lëkura është organi ynë më i madh dhe inflamacioni mund ta shkatërrojë atë.
Inflamacioni është reagimi imunitar natyral i trupit ndaj lëndimit ose infeksionit, dhe në varësi të shkakut, mund të shfaqet në formën e ënjtjes, dhimbjes, lodhjes apo edhe psoriasis. Marrëdhënia e drejtpërdrejtë midis mishit të përpunuar dhe shëndetit të lëkurës nuk është studiuar gjerësisht në laboratorët klinikë, por duke ditur se çfarë efektesh mund të kenë në shëndetin e përgjithshëm, ka arsye të mirë për të qenë të kujdesshëm.
Ushqime të fermentuara, agrume dhe spinaq (për disa njerëz)
Nëse keni një gjendje të lëkurës që shkakton kruajtje, si ekzema ose rosacea, disa ushqime në dukje të padëmshme mund të kontribuojnë në simptomat tuaja. Ushqimet e fermentuara, agrumet, madje edhe patëllxhani dhe spinaqi janë të gjitha ushqime të pasura me vlera ushqyese, por ato janë gjithashtu të larta në histamine – përbërësi që aktivizohet në trupin tuaj kur keni një reaksion alergjik. Në mënyrë tipike, trupi zbërthen histaminat me një enzimë të quajtur diamine oksidazë, por nëse jeni duke marrë histamina më shpejt sesa trupi juaj mund t’i zbërthejë ato, mund të përkeqësojë gjendjet ekzistuese të lëkurës. Dr. Dejarra Sims, një dermatologe e certifikuar nga bordi me bazë në San Diego, shpjegoi se çfarë përjetojnë disa nga pacientët e saj.
Me të ngrënë agrume ata do të kenë puçrra të shtuara ose të reja, kruajtje të shtuar me urtikarie dhe ekzemë, si dhe skuqje dhe skuqje të shtuar me rosacea. Për ata që e kanë këtë ndjeshmëri, shumica do ta dinë menjëherë pasi t’i mësoj të fillojnë t’i kushtojnë vëmendje dietës së tyre dhe të shohin një zgjidhje të simptomave brenda një deri në dy orë pas ngrënies.
Për shumicën e njerëzve, megjithatë, ushqimet e pasura me histaminë nuk do të kenë ndonjë efekt, në këtë rast ju mund të hani të gjitha agrumet dhe perimet që dëshiron zemra juaj.
