Që nga fillimi i dekadës së kaluar, bujqësia ka frenuar ritmet e rritjes në mënyrë të qëndrueshme, por dy vitet e fundit sektori më i madh i ekonomisë ka hyrë në trendin e rënies. Të dhënat zyrtare të INSTAT-it tregojnë se në tremujorin e tretë të këtij viti, prodhimi në sektorin bujqësor shënoi rënie me 0.4%, kjo ishte rënia më e madhe që nga tremujori i katërt 2021 ku moti i keq dëmtoi prodhimin e sezonit.
Vitin e kaluar, bujqësia qëndroi në vendnumëro, teksa ekonomia e vendit u rrit me 4.86%. Këtë vit, pritshmëritë janë që PBB-ja e vendit të zgjerohet me rreth 3.7%, por për 9-mujorin sektori paraqitet më rënie.
Ecuria negative duket se po vjen nga blegtoria. Numri i krerëve në blegtori ka pësuar rënie me rreth 20% në dy vitet e fundit. Blegtoria është dega kryesore e bujqësisë, pas prodhimit në fusha, serra dhe pemëtore. Nga ana tjetër, qeveria parashikon rritje prodhimit në bujqësi në vitin 2024 me 2.8%, në një kohë që fondet buxhetore janë shkurtuar.
Në buxhetin 2024, sektori i bujqësisë do të marrë të paktën 9% më pak financime se plani i këtij viti, i finalizuar në Aktin Normativ për ndryshimin e Buxhetit 2023. Të dhënat nga tabelat që shoqërojnë buxhetin 2024 tregojnë se fondet totale për Ministrinë e Bujqësisë do të jenë 14,1 miliardë lekë më 2024-ën, nga 15,6 miliardë lekë këtë vit.
Shkurtime të mëdha ka në fondet akorduar fermerëve dhe zhvillimit rural. Masat mbështetëse të prodhimit bujqësor dhe zhvillimit rural do të jenë 7,1 miliardë lekë nga 10 miliardë lekë këtë vit, me ulje 28% ose rreth 25 milion euro.
Kjo ulje është një goditje e madhe, në një kohë që edhe Bashkimi i Europian ka bllokuar fondet nga skema IPARD për shkak të aferave korruptive që ka gjetur me ndarjen e fondeve në vendin tonë. Në të kundërt, fondet për planifikimin dhe menaxhimin janë rritur me 22% dhe ato për sigurinë ushqimore me 36%.
Fshati është zbrazur nga emigracioni dhe lëvizjet e brendshme. Ministria e Bujqësisë pret të rrisë numrin e të punësuarve në këtë sektor, 568 000 të punësuar në vitin 2026 nga 565,954 vitin e kaluar. Shumica e të punësuarve në sektor janë pa pagë, pasi vetën 80 mijë fermerë në të gjithë vendin paguajnë sigurime.
Vetëm Shqipëria spikat si një vend në rajon me nivel të ulët të mbështetjes bujqësore për bujqësinë, e cila në të njëjtën kohë është sektori me peshën më të madhe në PBB-së me rreth 19% të saj./Monitor
