Ju flini për shtatë deri në tetë orë pothuajse çdo natë, vetëm për t’u ndjerë i shqetësuar gjatë mëngjesit apo edhe pjesën më të madhe të ditës. Kjo mospërputhje është shpesh për shkak të një gjendjeje të rritur të inercisë së gjumit, një proces qarkullues që modulon kujtesën, disponimin, kohën e reagimit dhe vigjilencën pas zgjimit, sipas një studimi të vitit 2015.
Disa njerëz përjetojnë performancë të dëmtuar dhe nervozizëm në këtë periudhë pasi kanë fikur alarmin. Efektet e inercisë së gjumit zakonisht zhduken pas 15 deri në 60 minuta, por mund të zgjasin deri në disa orë. Inercia e gjumit dëmton aftësitë njohëse më të sofistikuara si të menduarit vlerësues, vendimmarrja, kreativiteti dhe përdorimi i rregullave, dhe përkeqësohet sa më shumë të jetë i privuar nga gjumi një person.
Por ka faktorë të tjerë më lehtësisht të modifikueshëm që mund të ndërhyjnë në proceset e restaurimit dhe rikuperimit të tilla si konsolidimi i kujtesës, rregullimi i hormoneve dhe rregullimi ose përpunimi emocional që duhet të ndodhin gjatë gjumit.
1. Lodhje
Jennifer Martin, një profesoreshë e mjekësisë në Shkollën e Mjekësisë David Geffen në UCLA tha:
Ka shumë kushte që shkaktojnë lodhje, por jo domosdoshmërisht i bëjnë njerëzit të ndihen sikur janë gati të bien në gjumë.
Këto mund të përfshijnë gjendje kronike të dhimbjes, gjendje metabolike ose tiroide, anemi dhe sëmundje kronike obstruktive pulmonare. Nëse ndjeni lodhje të pashpjegueshme, “një hap i parë i rëndësishëm mund të jetë thjesht një fizik rutinë me mjekun tuaj të familjes”.
Për më tepër, Fondacioni Kombëtar i Gjumit ka thënë se të rriturit e shëndetshëm kanë nevojë për shtatë deri në nëntë orë gjumë gjatë natës, kështu që mund t’ju duhen më shumë se tetë orë gjumë për t’u ndjerë me energji. Mund të provoni të flini një orë më herët ose të zgjoheni një orë më vonë se zakonisht dhe të shihni nëse kjo bën një ndryshim, tha Christopher Barnes, një profesor i menaxhimit në Universitetin e Uashingtonit, i cili studion marrëdhëniet midis gjumit dhe punës.
2. Mënyra e jetesës sedentare
Nëse jeni ulur, trupi juaj mund të mësohet të shpenzojë nivele të ulëta energjie kështu që mund të ndiheni më të lodhur se sa duhet kur përpiqeni të bëni aktivitetet bazë të përditshme, tha Martin. Organizata Botërore e Shëndetësisë ka rekomanduar që të rriturit të bëjnë të paktën 150 minuta (2 orë e gjysmë) aktivitet fizik mesatar deri në energjik në javë, ndërsa shtatzënat duhet të bëjnë të paktën 150 minuta ushtrime të moderuara aerobike dhe forcuese në javë.
3. Dehidratimi
Më shumë se 50% e trupit tuaj përbëhet nga uji, i cili është i nevojshëm për funksione të shumta duke përfshirë tretjen e ushqimit, krijimin e hormoneve dhe neurotransmetuesve dhe shpërndarjen e oksigjenit në të gjithë trupin tuaj, sipas Klinikës Cleveland. Të qenit i dehidratuar është lidhur me uljen e vigjilencës dhe rritjen e përgjumjes dhe lodhjes. Instituti i Mjekësisë rekomandon që gratë të konsumojnë 2.7 litra lëngje në ditë dhe që burrat të konsumojnë 3.7 litra (125 ons) në ditë. Ky rekomandim përfshin të gjitha lëngjet dhe ushqimet e pasura me ujë si frutat, perimet dhe supat.
4. Problemet e partnerit që flini
Martin tha:
Personi (ose kafsha shtëpiake) me të cilin ndani një shtrat ka një ndikim të madh në gjumin tuaj.
Ndoshta partneri juaj i shtratit ka një çrregullim të gjumit dhe gërhit ose lëkundet. Ose mbase personi ka një orar të ndryshëm që e prish gjumin tuaj. Kafshët shtëpiake gjithashtu mund të prishin orarin tuaj të gjumit pasi ato nuk kanë të njëjtat modele gjumi si njerëzit, shtoi ajo.
